Beste gemeenteraadsleden van Sluis alsook burgemeester en wethouders,
Bij deze stuur ik u een afschrift van een opiniestuk dat ik schreef op verzoek van de Haagse politiek over de publieke lokale omroep in ons land. Dit vanwege het feit dat de omroep in de gemeente Sluis erin voorkomt en het voor u wellicht interessant is wat hierover wordt geschreven.
Eerder dit jaar heb ik u bericht over de wijze waarop ik als vrijwilliger na drie jaar dienst ben gecanceld door RTV Scheldemond, die nu samenwerkt met de omroepen van Terneuzen en Hulst als Omroep ZVL. Dit omdat ik intern kritiek had geleverd. Als mediaman met veertig jaar ervaring accepteer ik een dergelijke handelswijze van lokale omroepbonsjes niet en ik ben wat gaan graven.
Die zoektocht bracht onder andere aan het licht dat het niet vreemd is dat de publieke lokale omroep in de gemeente Sluis jarenlang niet beschikte over een wettelijk verplicht redactiestatuut dat de onafhankelijkheid waarborgt. Het blijkt dat RTV Scheldemond sinds 2020 jaarlijks zo’n tienduizend euro aan reclamegelden wist te genereren en daarnaast circa zestigduizend euro subsidie ontving. Een derde daarvan kwam via het gemeentefonds van het rijk vrij en de rest uit de Sluisse gemeentekas.
De omroep at met andere woorden volledig uit uw hand, wat indruist tegen haar wettelijke plicht de gemeentelijke democratie kritisch en objectief te volgen. Zo’n zender kan inderdaad prima bestaan zonder redactiestatuut, maar zou niet moeten mogen bestaan. Ik ken verder geen voorbeelden van lokale omroepen die jaarlijks drie keer de modale subsidie ontvangen en ben blij dat ik dit niet hoef uit te leggen aan uw overige subsidierelaties. Dat lijkt mij immers een schier onmogelijke taak.
Onder meer via (oud) medewerkers en de Wet open overheid kwam ik in het bezit van een groot aantal documenten en heb verklaringen opgetekend. Een onafhankelijke partij zou op basis hiervan een rapport kunnen schrijven waarin termen als list & bedrog en ongewenst gedrag niet van de lucht zouden zijn. Maar in omroepland zijn intussen diverse van dergelijke rapporten opgesteld, waarbij de makers steevast hun oor lieten hangen naar de opdrachtgever. En via ‘wie betaalt, bepaalt’ is nog nergens de waarheid boven water gekomen. Zo is pikant te noemen dat de Sluisse omroep wegens corona extra subsidie vroeg en kreeg, terwijl de reclame-inkomsten opmerkelijk genoeg niet onder die crisis leden.
RTV Scheldemond heeft intussen echter het tijdelijke voor het eeuwige verruild en dat maakt verder uitdiepen weinig relevant. Maar na het lezen van stukken en het aanhoren van mensen is er toch nog één ding dat mij intrigeert. Het ‘Kijk- en Luisteronderzoek 2022′. Hoe serieus heeft u dat genomen? Als medewerker kreeg ik dit rapport nooit te zien, maar het is nu wel in mijn bezit. Een 37 pagina’s lang stuk leesvoer dat een wel erg florissant beeld schetst van RTV Scheldemond. Maar als u het mij vraagt grotendeels gefingeerd en op z’n minst aangedikt is.
Toen ik las dat meer dan de helft van de deelnemers niet in de gemeente Sluis woont, wat het stuk sowieso al rijp maakt voor de prullenbak, en dat veel mensen naar de radiozender luisterden vanwege het lokale nieuws, terwijl RTV Scheldemond alleen het landelijke NOS Journaal uitzond en nimmer lokale bulletins kende, wist ik genoeg. Ik kan echter alleen maar hopen dat u zich niet heeft laten intimideren door deze papieren tijger. Maar dan wel eentje zonder tanden.
Breda, november 2024
Martin van Kampen